Recensie van De viool van mijn moeder, Yvonne van den Berg, uitgeverij Luitingh-Sijthoff

In deze debuutroman van Yvonne van den Berg, die in de Betuwe begint en in La Palma eindigt, speelt de tweede wereldoorlog een prominente rol. Hoofdpersoon Else komt er als kind achter dat haar opa, haar lieve, oude opa die graag kip met vier poten braadt, bij de NSB zat. Deze ontdekking maakt diepe indruk op haar en roept vragen op over goed en kwaad, over wat zij zelf zou doen als het nu oorlog was en over schuld en boete. Het boek maakt ook duidelijk hoe moeilijk het is om je uit de pijn van het verleden te bevrijden. Het is zintuiglijk geschreven(het stof dat in je neus kriebelt, de geur van vers gezaagd hout, het geluid van klompen door de gang...)waardoor je je als lezer heel makkelijk kunt inleven in het verhaal. Een verhaal over een gezin dat gebukt gaat onder fouten uit het verleden. Over de lastige relatie tussen een dominante, nukkige en rancuneuze moeder en haar dochter. Een genuanceerd verhaal, want de moeder is niet alleen maar grillig maar ook zorgzaam, bijvoorbeeld als haar dochter een operatie heeft ondergaan. En de vader van de hoofdpersoon, die zich in zijn professionele leven inzet voor rechtzoekenden en thuis vooral begrip & harmonie nastreeft is niet alleen maar zacht. De viool van de moeder wordt niet meer bespeeld wegens pijnlijke herinneringen maar muziek speelt wel een hoofdrol in deze roman. De moeder speelt piano en de dochter speelt fluit. Zie ook www.devioolvanmijnmoeder.nl Het boek is in twee delen verdeeld. Het eerste deel leest als een coming of age-roman, hierin leren we Else als kind van een jaar of negen kennen tot haar zestiende. In deel twee is Else een veertiger, verliest ze beide ouders en komt ze met zichzelf en haar verleden in het reine. Machtig mooi geschreven, dit boek. Een aanrader.

Herfst

Herfst. De regen die met bakken uit de hemel kwam vallen begin deze week. Dat diepe ongelukkige gevoel dat zich van je meester maakt als je je door de dag moet slepen in doorweekte kleren. Maar ook geborgenheid. Kaarsen, bank, deken en thee. Herfst. Ook in mijn leven. Toen ik laatst aan Thomas vertelde dat ik het zo gezellig had gehad met de moeder van een vriendje van hem reageerde hij met "profiteer er van mam! Dit is de laatste generatie vriendjes van wie je de ouders zult kennen, denk ik". Herfst.

Geef jezelf een break, mama!

Dit weekend heb ik met plezier het boek Geef jezelf een break, mama! van Stefanie Hoogland bij Uitgeverij Reunion gelezen. Het is meer dan een boek, het is alsof je je eigen coach hebt. Ik herinner me nog goed de verscheurdheid die ik de eerste jaren als moeder voelde: ik voelde me voortdurend schuldig, ten opzichte van mijn kind, mijn zakenrelaties en mijn dierbaren. Hoogland benoemt dit schuldgevoel -waar veel werkende moeders mee kampen- en adviseert: "Stop met het boekhouden in schuldgevoel. Het is een begroting die nooit sluitend is." No nonsense en positief, zo valt het boek van Stefanie te omschrijven. De format is overzichtelijk: een thema wordt besproken, waarna er tips en citaten volgen. Er worden herkenbare kwesties aangekaart, zoals de ambitie die je er als moeder bij krijgt. Je wil nog steeds excelleren in je werk maar je wil er ook zijn voor je kind. Én/én, niet óf/óf. Onderwerpen die aan bod komen zijn je kernwaarden, zelfzorg, het stellen van prioriteiten en het managen van je energie, je tijd en je levensrollen. Ook bereikbaarheid, sociale media, stress en familierituelen worden besproken. Erg grappig vond ik dit stukje: "Wat denk je? Dat je als je later-oud, wijs en gerimpeld-terugkijkt op je leven, denkt: had ik maar vaker mijn huis schoongemaakt?". 
Handig, tenslotte, zijn de 2 bijlagen achterin het boek. De eerste is een lijst met voorbeelden van waarden, ter inspiratie. De tweede geeft een indicatie van welke taken kinderen op een bepaalde leeftijd zelf zouden moeten kunnen doen (in principe dan, het is geen heilig moeten).
Een aanrader, dit boek, voor (jonge) moeders, om zichzelf mee te verwennen. Ook heel geschikt als cadeau.

Scandinavische series

Het zal jullie niet zijn ontgaan: Scandinavische series zijn hot. Mensen besteden grof geld aan Sarah Lundachtige kabeltruien en bespreken de perikelen in Borgen uitgebreid. Zelf ben ik ook helemaal hooked. Wallander, Borgen, the Killing, the Bridge. Been there, seen that. Onlangs las ik in een blad een artikel over het succes van de Scandinavische series: geloofwaardig, rauw en met mooie beelden van de natuur. Het artikel werd afgesloten met de ietwat sullig overkomende opmerking dat er wel een tekort aan acteurs moet zijn in Scandinavië, omdat je steeds dezelfde mensen ziet. Onlangs moest ik constateren dat die opmerking toch hout snijdt. Kijk, dat er in verschillende Zweedse series dezelfde Zweedse acteurs opduiken vind ik niet vreemd. Ook in Britse series verschijnen steeds dezelfde topacteurs. Verwarrend wordt het voor mij pas als een Deense acteur (zoals de mannelijke hoofdrolspeler van The Bridge: 1 brok viriliteit, als hij mij ten huwelijk zou vragen zou ik geen seconde aarzelen maar dit geheel terzijde) in de Zweedse Inspecteur Winter-serie opduikt. Hij sprak Deens en de Zweedse acteur sprak Zweeds terug, als ik het goed heb verstaan tenminste. Mijn liefde voor taal neemt dan de overhand en in plaats van me in de plot te verdiepen vraag ik me eindeloos af hoe die talen zich tot elkaar verhouden. Ik val hier mijn vrienden zo vaak mee lastig dat mijn toch al beperkte vriendenkring nog verder eh, uitgedund is. Toen ik laatst naar het Deense Those in power keek verscheen tot overmaat van ramp een Noorse acteur ten tonele. Het is om een zenuwtoeval van te krijgen. Maar taalkundige verwarring of niet, naar deze series kijken is voor mij een genot. De levensechte personages, het belang van psychologie, het trage tempo en de adembenememde natuur waar je zo nu en dan een glimp van opvangt maken het echt de moeite waard. Ultieme ontspanning. En wie verlangt daar niet naar, zo af en toe?